โลกส่วนตัวสูงแต่บางครั้งก็อยากเข้าสังคม ชวนทุกคนเช็กประเภท Introvert ในตัวคุณ

เคยเป็นไหม ? ใจหนึ่งก็ต้องการมีโลกส่วนตัว แต่ใจหนึ่งก็อยากเป็นคนเข้าสังคมเก่ง

บางเวลาอยู่เงียบ ๆ คนเดียวในที่ที่ไม่มีคนพลุกพล่านทำให้สบายใจมากกว่า แต่ไม่ถึงกับตัดขาดสังคมหรือคิดจะเก็บตัวอยู่ในห้องไปตลอด เพราะบางเวลายังอยากพบปะเพื่อนฝูงแล้วไปเฮฮาปาร์ตี้ด้วยกัน ยิ่งชวนให้อยากหาคำตอบเพื่อว่า สรุปแล้ว ฉันเป็น ‘อินโทรเวิร์ต’ หรือเปล่า ?

เพื่อทำความรู้จักและเข้าใจตัวตนให้ดีกว่าเคย LIVE TO LIFE จึงอยากชวนผู้อ่านมาทบทวนตัวเองที่เป็นอยู่ตอนนี้ด้วยคำถาม 15 ข้อ เพียงแค่ตั้งใจอ่านประโยคของแต่ละข้อ แล้วตอบว่า ‘ใช่’ หรือ ‘ไม่ใช่’

เช็กให้รู้ ! ดูความเป็น ‘อินโทรเวิร์ต’ ในตัวเอง

1. ถ้าเปรียบเทียบความรู้สึกระหว่าง ‘อยู่ที่บ้าน’ กับ ‘อยู่นอกบ้าน’ ชอบอยู่ที่บ้านมากกว่า โดยเฉพาะเวลาอยู่คนเดียวในห้อง รู้สึกว่ามีความสุขที่สุด

2. เป็นคนมีเพื่อนไม่มากนัก และชอบอยู่กับคนใกล้ชิดที่สนิทสนมไม่กี่คนมากกว่า ไม่ชอบเจอคนเยอะ

3. มักจะอยู่คนเดียวเสมอ ทั้งในช่วงเวลาที่มีความสุข ช่วงเวลาที่มีเรื่องน่ายินดี รวมถึงช่วงเวลาที่รู้สึกทุกข์หรือมีปัญหาชีวิตที่ต้องฝ่าฟัน

4. มั่นใจว่าตัวเองจะไม่รู้สึกเบื่อหน่ายเลยสักนิด หากไม่ได้ออกจากบ้านไปไหน ไม่ได้เจอใคร และไม่ได้พูดหรือติดต่อกับใครเลยเป็นเวลาหนึ่งสัปดาห์

5. หากใครจะชวนไปไหน ต้องชวนล่วงหน้าเป็นสัปดาห์หรือนานกว่านั้น หากชวนแบบกระชั้นชิด มักตอบปฏิเสธทันที

6. หากเพื่อนติดธุระด่วน แล้วขอยกเลิกนัดกะทันหัน ไม่ทำให้รู้สึกโกรธหรือหงุดหงิดใด ๆ

7. หากต้องวางแผนไปเที่ยวหรือจากบ้านไปไหนไกล ๆ เป็นเวลานาน ๆ จะรู้สึกทั้งตื่นเต้นและเป็นกังวลร่วมกัน

8. ไม่ชอบเป็นจุดสนใจ ไม่ชอบเป็นที่จับจ้อง รู้สึกประหม่าและเครียดทุกครั้ง หากต้องนำเสนองานหรือพูดต่อหน้าคนเยอะ ๆ 

9. มักจะคิดและวางแผนไว้แล้วว่า วันหยุดสุดสัปดาห์จะใช้เวลาอยู่กับตัวเอง อาจทำงานอดิเรกที่ชอบ หรือทำสิ่งที่สร้างความเพลิดเพลินให้ตัวเอง โดยไม่คิดชวนคนอื่นมาร่วมด้วย

10. รู้สึกไม่พอใจ หากได้รับมอบหมายให้ทำงานนอกเวลาในวันหยุด แม้ว่าจะได้ค่าตอบแทนหรือเงินพิเศษก็ตาม

11. เวลาอยู่นอกบ้านแล้วเห็นคนรู้จักหรือเพื่อนร่วมงานในระยะที่สามารถตัดสินใจได้ว่าจะทักทายหรือไม่ มักเลือกไม่ทัก แล้วเปลี่ยนไปเดินทางอื่นแทน

12. ยินดีเป็นผู้รับฟังมากกว่าเป็นผู้พูด สามารถฟังคนอื่นเล่าเรื่องราวได้สารพัดโดยที่ตัวเองรู้สึกว่าไม่จำเป็นต้องพูดหรือแสดงความคิดเห็นอะไร

13. ไม่ว่าจะเกิดจากความตั้งใจหรือไม่ มีหลายครั้งที่ยังเสียใจกับถ้อยคำไม่ดีของตัวเองที่พูดใส่คนอื่น รู้สึกไม่ดีกับตัวเอง และลืมไม่ได้ง่าย ๆ

14. เวลาอยู่ท่ามกลางคนมาก ๆ จะรู้สึกเหนื่อยและเครียด หากเครียดมาก ๆ จะมีอาการปวดหัวร่วมด้วย

15. สงวนทีท่า ระมัดระวังการกระทำของตัวเองไม่ให้รบกวนคนอื่น คิดว่าตัวเองในสายตาคนอื่นเป็นคนเข้าถึงยาก

หลังจากตอบคำถามครบแล้ว ให้นับจำนวนข้อที่ตอบ ‘ใช่’ เพื่อรวมคะแนน จะได้ผลลัพธ์เป็น 4 แบบ ดังนี้

• ตอบ ‘ใช่’ น้อยกว่า 3 ข้อ เป็นคนเปิดเผยและชอบเข้าสังคม หรือ เอ็กซ์โทรเวิร์ต (Extrovert) ซึ่งเป็นขั้วตรงข้ามกับอินโทรเวิร์ต
• ตอบ ‘ใช่’ 4-8 ข้อ เป็นคนที่จัดสรรชีวิตและแบ่งเวลาได้ว่า ตอนไหนจะเลือกอยู่กับตัวเอง ส่วนตอนไหนจะอยู่กับคนอื่น ก้ำกึ่งระหว่างเอ็กซ์โทรเวิร์ตและอินโทรเวิร์ต จึงเรียกว่า แอมบิเวิร์ต (Ambivert) เพราะปรับตัวเก่งให้เข้ากับทุกคนได้
• ตอบ ‘ใช่’ 9-12 ข้อ มีแนวโน้มเป็นอินโทรเวิร์ต อาจเป็นเพราะอยู่คนเดียวแล้วรู้สึกสบายใจมากกว่า หรือรู้สึกเกรงใจคนอื่น จึงไม่อยากรบกวนใคร
• ตอบ ‘ใช่’ มากกว่า 13 ข้อ ชอบเก็บตัวอยู่คนเดียว ไม่ชอบเข้าสังคม เป็น อินโทรเวิร์ต (Introvert) เต็มตัว แต่ไม่ได้หมายความว่าเป็นคนขาดทักษะทางสังคม แค่ต้องการอยู่กับตัวเองมากกว่าอยู่กับคนอื่น

ถึงตรงนี้ หลายคนที่ได้ผลลัพธ์ว่าเป็น ‘อินโทรเวิร์ต’ อาจสงสัยในตัวเองว่า แม้ไม่โปรดปรานการเข้าสังคม แต่ยังใช้ทักษะทางสังคมได้ดี หากถึงคราวต้องทำความรู้จักคนใหม่ ๆ หรือบางครั้งก็เป็นฝ่ายชวนเพื่อนไปแฮงเอ้าท์หรือหาอะไรสนุก ๆ ทำนอกบ้านแก้เบื่อเพราะไม่อยากอยู่คนเดียว เกิดเป็นคำถามใหม่ว่า นี่ฉันเป็น ‘อินโทรเวิร์ต’ แบบใด ?

ในปี ค.ศ. 2011 นักจิตวิทยา 3 คน ประกอบด้วย เจนนิเฟอร์ กริมส์ (Jennifer Grimes) โจนาธาน ชีค (Jonathan Cheek) และ จูลี่ โนเรม (Julie Norem) สนใจนิสัยและบุคลิกของคนที่เป็นอินโทรเวิร์ต จึงศึกษาอย่างละเอียดจนได้คำตอบว่า ที่จริงแล้วยังสามารถแบ่งลักษณะของอินโทรเวิร์ตได้อีก โดยแยกเป็น 4 ประเภท หรือเรียกรวมย่อ ๆ ว่า STAR ตามอักษรตัวแรกของอินโทรเวิร์ตแต่ละประเภท ดังนี้

1.
S : Social Introvert
อินโทรเวิร์ตสายโซเชียล เน้นสนิทแค่คนใกล้ชิด

เป็นลักษณะของอินโทรเวิร์ตที่พบได้เยอะที่สุด ส่วนมากอยู่ติดบ้าน ชอบทำอะไรตามใจตัวเอง ดูเผิน ๆ เหมือนเป็นคนเงียบ ๆ ไม่ค่อยพูดจากับใคร ยกเว้นตอนที่ได้อยู่กับครอบครัว หรือเพื่อนสนิทซึ่งเป็นกลุ่มเล็ก ๆ ที่คบกันไม่กี่คน จะกลายเป็นคนเฮฮาและพูดเก่งขึ้นมาทันทีเหมือนเป็นคนละคน เพราะรู้สึกสบายใจมากเป็นพิเศษและเป็นตัวของตัวเองได้เต็มที่ หากได้พบปะและทำกิจกรรมร่วมกันกับคนที่ตัวเองคุ้นเคยหรือใกล้ชิดมานาน จึงมักตอบตกลงหากเพื่อนสนิทชวนออกนอกบ้าน

วิธีผูกมิตรกับอินโทรเวิร์ตสายโซเชียล : เพราะจำกัดวงสังคมเอาไว้แล้ว จึงไม่ใช่เรื่องง่ายหากอยากผูกมิตรกับอินโทรเวิร์ตสายโซเชียล ไม่ควรแสดงท่าทีว่าอยากเข้าหา ถือเป็นการคุกคามที่สร้างความไม่สบายใจได้ แนะนำใช้วิธีค่อยเป็นค่อยไปที่ใช้เวลาและความสม่ำเสมอ เช่น สังเกตก่อนว่ามีเรื่องอะไรบ้างที่เป็นความชอบและความสนใจส่วนตัว แล้วให้ชวนคุยถึงเรื่องนั้นบ่อย ๆ น้ำหยดลงหินทุกวันหินยังกร่อน เชื่อว่าไม่นานอินโทรเวิร์ตสายโซเชียลจะเปิดใจยอมให้ทำความรู้จักมากขึ้น

2.
T : Thinking Introvert
อินโทรเวิร์ตสายติสต์ ชอบอยู่กับความคิดและจินตนาการ

บางคนอาจรู้จักในชื่อ Introspective Introvert เป็นคนที่มีโลกส่วนตัวสูงมากถึงมากที่สุด รู้สึกเพลิดเพลินและมีความสุขเวลาอยู่กับความคิดและจินตนาการเงียบ ๆ คนเดียว เหมือนกำลังดำดิ่งหรือหลุดเข้าไปอยู่ในโลกของตัวเอง เวลาส่วนใหญ่ในแต่ละวัน จะทุ่มเทให้กับการวางแผนและรับผิดชอบกับสิ่งต่าง ๆ ที่ต้องทำให้เสร็จสิ้น ในสายตาคนอื่นอาจเห็นอินโทรเวิร์ตสายติสต์เป็นคนช่างฝัน ใช้ความคิดเก่ง และมีความคิดสร้างสรรค์ที่คนอื่น ๆ มักจะคิดไม่ถึง

วิธีผูกมิตรกับอินโทรเวิร์ตสายติสต์ : เพราะโลกของความคิดและจินตนาการสำคัญที่สุด จึงไม่ควรเข้าขัดจังหวะหรือคิดจะเปลี่ยนโลกใบนั้น แต่ต้องทำให้อินโทรเวิร์ตสายติสต์รู้สึกว่า การมีเราเพิ่มเข้ามา นอกจากจะไม่กระทบกับโลกเดิมที่ดีอยู่แล้ว เรายังสนับสนุนให้เขาใช้ความคิดและมีจินตนาการได้มากกว่าเคย ให้ดูว่าเขาเลือกทำกิจกรรมอะไรควบคู่ไปกับการใช้ความคิด เช่น อ่านหนังสือ ฟังเพลง ดูหนัง แล้วให้ลองทำตาม จะได้มีเรื่องพูดคุยและแลกเปลี่ยนความคิด เป็นเคล็ดลับที่ทำให้รู้จักกันมากขึ้น

3.
A : Anxious Introvert
อินโทรเวิร์ตสายขี้กังวล ประหม่าทุกครั้งหากต้องเจอคนเยอะ

เป็นขั้วตรงข้ามกับ Social Introvert หรือ อินโทรเวิร์ตสายโซเชียล เพราะรู้สึกประหม่า กังวล อึดอัด เสียความมั่นใจ และไม่เป็นตัวเองขึ้นมาทันที หากต้องอยู่ต่อหน้าคนอื่น ๆ หรืออยู่ในสถานการณ์ที่ไม่คุ้นเคย รวมถึงอยู่ในที่สาธารณะที่มีคนเยอะมาก ๆ ต่อให้เหตุการณ์เหล่านั้นผ่านพ้นไปแล้ว แต่ความรู้สึกทางลบที่รบกวนจิตใจจะคงอยู่ต่อไปอีกระยะหนึ่ง ทำให้เกิดความย้ำคิดกับความรู้สึกเดิม ๆ วนไปซ้ำ ๆ จนกว่าจะได้กลับมาอยู่ในพื้นที่หรือสภาพแวดล้อมของตัวเอง เช่น บ้าน หรือห้องพัก จึงจะค่อย ๆ ผ่อนคลายลง แล้วปรับความรู้สึกและความคิดให้กลับมาดีขึ้น

วิธีผูกมิตรกับอินโทรเวิร์ตสายขี้กังวล : ทำความเข้าใจธรรมชาติของเขา ต้องไม่กดดันหรือถามทำนองว่า ทำไมไม่ชอบคนเยอะ เพราะแสดงให้เห็นถึงความไม่เป็นมิตรและไม่เข้าอกเข้าใจอินโทรเวิร์ตสายขี้กังวล ในทางตรงกันข้าม พยายามทำให้เขารู้สึกอุ่นใจขึ้นหากมีเราที่เข้าใจคอยอยู่เป็นเพื่อนไม่ห่าง เพื่อจะได้ไม่รู้สึกว่าต้องโดดเดี่ยวท่ามกลางคนอื่น ๆ รวมถึงให้กำลังใจว่า เดี๋ยวทุกอย่างจะผ่านไปด้วยดี

4.
R : Restrained Introvert
อินโทรเวิร์ตสายชั่งใจ ระวังทุกการกระทำของตัวเอง

บางคนอาจรู้จักในชื่อ Inhibited Introvert ในสายตาคนอื่นอาจเห็นเป็นคนเฉื่อยชา ไม่ค่อยมีพลังงาน ไม่กระฉับกระเฉง เพราะอินโทรเวิร์ตสายชั่งใจเป็นคนที่คิดใคร่ครวญทุกครั้งก่อนตัดสินใจทำบางสิ่งบางอย่าง ไม่ได้ตอบรับหรือปฏิเสธทันควัน สังเกตได้ง่าย ๆ หากมีใครชวนทำอะไร ถึงแม้จะเป็นเพื่อนสนิทที่สุด มักจะได้คำตอบว่า ‘ขอคิดดูก่อน’ เพราะเจ้าตัวต้องคิดให้ถี่ถ้วนก่อนอย่างที่พูดจริง ๆ ส่วนหนึ่งเป็นเพราะให้ความสำคัญกับความรู้สึกของตัวเอง หากรู้สึกไม่สบายใจจะไม่ทำ และไม่อยากให้คนอื่นไม่สบายใจตามไปด้วย แม้ว่าจะดูเป็นคนระมัดระวังตัว แต่ในอีกมุมหนึ่งก็เป็นคนที่มีความรอบคอบสูง

วิธีผูกมิตรกับอินโทรเวิร์ตสายชั่งใจ : ต้องมีความอดทนสูง รอคอยได้ไม่ใจร้อน เพราะการเข้าหาอินโทรเวิร์ตสายชั่งใจต้องให้เวลาเขาคิดและทบทวนก่อนทุกครั้ง รวมถึงเคารพการตัดสินใจที่ได้รับแสดงถึงความมีวุฒิภาวะ มีเหตุผล ไม่พยายามเซ้าซี้จนสร้างความน่ารำคาญ เพราะเขาดูแลตัวเองได้และไม่จำเป็นต้องเพิ่มใครเข้ามาในชีวิต การทำเช่นนี้จะยิ่งทำให้ถูกปฏิเสธไปตลอด

หลังจากเข้าใจประเภทของอินโทรเวิร์ตแล้ว สิ่งสำคัญที่ทุกคนต้องจำให้ขึ้นใจ คือ คนเรามีความหลากหลาย แล้วลักษณะนิสัยและบุคลิกภาพของทุกคนไม่ได้เป็นเหมือนเดิมไปตลอดชีวิต แต่จะปรับเปลี่ยนตามวัยและประสบการณ์ที่สั่งสมมาในทุก ๆ วัน เท่ากับว่า ในคนหนึ่งคนอาจมีความเป็นอินโทรเวิร์ตมากกว่าหนึ่งประเภท ซึ่งเป็นเรื่องปกติ เพียงแค่ทำความเข้าใจกันและกัน วางตัวให้เหมาะสม แล้วทุกคนจะใช้ชีวิตร่วมกันได้อย่างมีความสุข

อ้างอิง

• Grimes, J.O., Cheek, J.M., & Norem, J.K. (2011). Four meanings of introversion: Social, thinking, anxious, and inhibited introversion. https://bit.ly/4a2N0kJ
• Kendra Cherry. 8 Signs You Might Be an Introvert. https://bit.ly/3TtbVsi
• Melissa Dahl. Apparently There Are 4 Kinds of Introversion. https://bit.ly/49AHq9t
• Rachel Reiff Ellis. Introvert Personality. https://www.webmd.com/balance/introvert-personality-overview
• นัมอินซุก. (2564). Actually, I'm an Introvert [ที่จริงแล้ว ฉันเป็นคนเก็บตัวนะ]. บิบลิโอ.